Mức độ sẵn sàng chuyển đổi số thấp của doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), hợp tác xã và hộ kinh doanh đang tạo ra một 'điểm nghẽn' cho tăng trưởng kinh tế.

Ngày 10.7, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và Đại học Quốc gia TP.HCM tổ chức hội thảo "Kinh tế số và TFP: Nền tảng đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam".

Theo khảo sát năm 2024 của Bộ KH-CN, trong số gần 1 triệu DN (97,3% DN vừa, nhỏ và siêu nhỏ) cùng hơn 33.000 hợp tác xã, 5,5 triệu hộ kinh doanh, chỉ khoảng 30-40% DN đã triển khai chuyển đổi số. Tuy vậy việc này chủ yếu dừng lại ở mức độ ứng dụng cơ bản như sử dụng email hay phần mềm kế toán đơn giản.

Trong khi đó, theo các chỉ tiêu định hướng, đến năm 2030, TFP (năng suất nhân tố tổng hợp) sẽ đóng góp trên 55% vào tăng trưởng kinh tế; tỷ trọng xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao đạt tối thiểu 50% và quy mô kinh tế số đạt ít nhất 30% GDP, hướng tới 50% vào năm 2045.

Thực trạng này đặt cộng đồng DN Việt Nam trước nguy cơ tụt hậu và đánh mất lợi thế cạnh tranh. Việc mức độ sẵn sàng chuyển đổi số thấp của DNNVV, hợp tác xã và hộ kinh doanh đang tạo ra một "điểm nghẽn" cho tăng trưởng kinh tế.

"Nếu không có những giải pháp đột phá và kịp thời, Việt Nam có nguy cơ bỏ lỡ những cơ hội to lớn mà kinh tế số mang lại, thậm chí suy giảm năng lực cạnh tranh tổng thể trên trường quốc tế", báo cáo nêu.

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng mô hình tăng trưởng theo chiều rộng, dựa vào vốn, lao động và tài nguyên giá rẻ đã đến giới hạn.

"Không có con đường nào khác, chúng ta cần nhanh chóng chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng dựa chủ yếu trên tăng trưởng năng suất, hiệu quả”, ông Sơn nói.

Ông Sơn cũng cho hay Ban Chính sách, chiến lược Trung ương đang nghiên cứu xây dựng đề án về các giải pháp chiến lược để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế “hai con số” trong kỷ nguyên mới; gấp rút chuẩn bị tổng kết Nghị quyết số 05-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách lớn nhằm tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế.

GS Tan Swee Liang, Đại học Quản lý Singapore cho rằng “khi các yếu tố vốn và lao động đã được sử dụng một cách triệt để, chỉ có sự gia tăng về năng suất mới có thể thúc đẩy tăng trưởng hơn nữa. Do đó, TFP chính là động lực chủ chốt của tăng trưởng kinh tế trong dài hạn”.

“Đây cũng chính là tinh thần xuyên suốt trong quá trình kiến tạo mô hình phát triển mới của Việt Nam theo Nghị quyết số 57-NQ/TW - lấy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo làm nền tảng cho tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao năng lực tự chủ chiến lược”, GS Tan Swee Liang nói.